100 टन एकरी ऊस उत्पादन मिळविण्यासाठी संपूर्ण माहिती
sugarcane 100 tonnes per acre एकरी १०० टन उस उत्पादन काढण्याचे उपाय याची सविस्तर माहिती ३ भागांमध्ये दिलेली आहे. भाग नं. -१
- जमीनीचे आरोग्य व्यवस्थापन कसे करावे.
- जमिनीची मशागत कशी करावी.
- उस लागवडीचे हंगाम.
- ऊस वाणाची निवड कशी करावी.(भाग क्र. २ वाचा)
जमिनीचे आरोग्य व्यवस्थापन
पाचट कुजवण्याचे फायदे :
- खोडवा पिकांमध्ये पाचटाचा अच्छादन म्हणून वापर होतो त्यामुळे पाण्याची बचत होते.
- हिरवळीचे खत तसेच शेणखतासाठी लागणाऱ्या खर्चात बचत होते.
- उसाच्या पाचटापासून हेक्टरी ४ ते ५ तन सेंद्रिय खत मिळते. यामुळे वेगळे सेंद्रिय खते घालण्याची गरज नाही.
- प्रती हेक्टरी १० टन पाचटामध्ये ४०-५० किलो नत्र,२०-३० किलो स्फरद आणि ७५-१०० किलो पालाश असते.
पाचट जाळण्यामुळे होणारे नुकसान :
- प्रामुख्याने वायू प्रदूषणामध्ये वाढ होते.
- पाचटातील मौल्यवान सेंद्रिय कर्बाचा नाश होतो.
- पाचट जाळण्यामुळे पाचटातील अन्न-घटकांचा नाश होतो.
पाचट कुजविण्याची प्रक्रिया :
ऊस तुटलेनंतर शिल्लक राहिलेले ऊसाचे बुडके धारदार कोयत्याने जमिनीलगत छाटून घ्यावेत. तुटलेल्या बुडख्यांवर ०.१ टक्के बाविस्टीनची फवारणी करावी. त्यामुळे मातीतून होणा-या बुरशीजन्य रोगाचा प्रतिबंध होतो. शेतात प्रति एकर अंदाजे ४ टन पाचट असते. या प्रति एकर पाचटासाठी ४५ किलो युरिया, ५० किलो सुपर फॉस्फेट समप्रमाणात पाचटावर टाकावे व नंतर ५ किलो पाचट कुजविणारे जिवाणू संवर्धन समप्रमाणात टाकावे. त्यानंतर पहिले पाणी दयावे. ऊस तुटून गेल्यानंतर पहिल्या १५ दिवसांमध्ये ही क्रिया करावी.
हिरवळीची खते :
- हिरवळीचे खतासाठी ताग, धैँचा, चवळी, उडीद यासारखी पिके घ्यावीत.१.५ ते २.०० महिन्याच्या कालावधीत ही पिके जमीनीत गाडून द्यावीत.
- जवळपास हेक्टरी २५ ते ३० टन बायोमास आणि ८० ते ९० किलो नत्र हिरवळीचे खतातून उपलब्ध होते.
- शेणखतासाठी हा एक चांगला पर्याय आहे.
- हिरवळीची पिके जमीनीत गाडल्यानंतर १ महिन्याने नांगरट व कुळवणी करावी.
- हिरवळीचे पिक आगोदर घेणे शक्य नसल्यास लागवडीच्या वेळी ताग किंवा धैंचा आंतरपीक घेऊन जमिनीत गाडावा.
- ऊस तूटून गेल्यानंतर मार्च व एप्रिल महिण्याचे पहिल्या आठवडयात ताग / चैंचा प्रति एकरी ४० किलो बियाणे प्रमाणे पेरणी करावी व पेरणीनंतर ४० ते ४५ दिवसांनी पीक फुलो-यात असताना नांगरणी करून जमिनीत गाडावे.
सेंद्रीय खते – कंपोस्ट खत, लेंडीखत, शेणखत, मासळीखत या खतांचा देखील उपलब्धतेनुसार वापर करावा. जेणेकरून जमीनीच्या सुपीकर्तत वाढ होऊन जमीनीचा कर्ब सुधारेल.
जमिनीची मशागत कशी करावी.
- ऊसाच्या लागवडीसाठी मध्यम जमीनीत १०० ते १२० सेमी. व भारी जमिनीसाठी १२० ते १५० सेमी अंतरावर सरी पाडावी.
- उतारानुसार सरीची लांबी २० ते ४० मीटर ठेवावी.
- जोडओळ पट्टा पध्दतीने लागवड करावयाची असल्यास मध्यम जमिनीसाठी २.५ फुटावर व भारी जमिनीसाठी ३ फुटावर सलग स-या पाडणे, २ सरीमध्ये ऊसाची लागण करून १ सरी रिकामी सोडावी.
- रिकाम्या सरीमध्ये दोन्ही बगलेला आंतरपिक किंवा हिरवळीच्या खतासाठी चैंचा किंवा तागाची लागवड करावी. ५) अडसाली ऊसामध्ये सोयाबीन, भुईमूग, चवळी इ. अंतरपिके घेता येतात.
ऊस लागवड हंगाम
- आडसाली – १५ जुलै ते १५ ऑगस्ट
- पूर्वहंगामी – १५ ऑक्टोंबर ते ३० नोव्हेंबर
- सुरु ऊस – १५ डिसेंबर ते १५ फेब्रुवारी
- खोडवा – १५ फेब्रुवारी पर्यंत तुटलेल्या ऊसाचाच खोडवा ठेवणे.
